Huế 24h
Hội thảo kỷ niệm 150 năm ngày sinh danh nhân văn hoá - hoạ sĩ Lê Văn Miến
11:01 | 11/03/2024

Sáng 11/3, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức hội thảo kỷ niệm 150 năm ngày sinh danh nhân văn hoá - hoạ sĩ Lê Văn Miến.

Hội thảo kỷ niệm 150 năm ngày sinh danh nhân văn hoá - hoạ sĩ Lê Văn Miến
Toàn cảnh hội thảo

Đến tham dự hội thảo, có các nhà nghiên cứu văn hóa, các họa sĩ tên tuổi như: nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân, nhà văn Nguyễn Khắc Phê, nhà nghiên cứu Trần Viết Ngạc, họa sĩ Đặng Mậu Tựu, họa sĩ Nguyễn Thiện Đức... cùng đại diện gia đình của họa sĩ Lê Văn Miến và đông đảo các họa sĩ, văn nghệ sĩ yêu mến danh nhân văn hóa - họa sĩ Lê Văn Miến.


Nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế - phát biểu tại hội thảo

Phát biểu tại hội thảo, nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế - chia sẻ, Ban Tổ chức mong muốn các đại biểu, các nhà nghiên cứu quan tâm làm rõ hơn một số vấn đề liên quan đến cuộc đời hoạt động của danh nhân văn hoá Lê Văn Miến, làm rõ hơn những đóng góp của cụ trong các lĩnh vực hội hoạ, giáo dục, truyền thống yêu nước… Từ đó, đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế và các bộ ngành Trung ương quan tâm để có những ứng xử xứng đáng với tầm vóc và những đóng góp của danh nhân văn hoá, hoạ sĩ Lê Văn Miến. 


Nhà nghiên cứu Trần Viết Ngạc với tham luận "Góp phần nghiên cứu về danh nhân Lê Văn Miến (1874 - 1943)"

Tại hội thảo, các đại biểu đã được nghe các nhà nghiên cứu, các nhà phê bình mỹ thuật đóng góp ý kiến, bổ sung nhiều thông tin về cuộc đời hoạt động phong phú và giá trị các di sản cụ Lê Văn Miến để lại cho đời. Về hành trạng cuộc đời của cụ, Hội thảo đã nghe nhà văn Nguyễn Khắc Phê với tham luận “Lê Văn Miến - Phẩm cách & tài năng”, Nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Hoà với tham luận “Đôi nét về họa sĩ Lê Văn Miến ở Huế đầu thế kỷ xx”, đặc biệt Nhà nghiên cứu Trần Viết Ngạc đã xác tính thêm nhiều thông tin mới qua tham luận “Góp phần nghiên cứu về danh nhân Lê Văn Miến”, Nguyễn Khoa Diệu Hà với tham luận “Thế gian sư Lê Văn Miến”…


Tiến sĩ Phan Thanh Hải - Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế - với tham luận "Bảo tồn và phát huy giá trị di sản liên quan đến họa sĩ Lê Văn Miến ở Thừa Thiên Huế"

Về những đóng góp cho nền hội hoạ Việt Nam và Thừa Thiên Huế, Hội thảo đã nghe các ý kiến của nhà nghiên cứu Nguyễn Thế với tham luận “Lê Văn Miến người hoạ sĩ Tài danh”, họa sĩ Đỗ Xuân Phú với tham luận “Những tác phẩm chân dung của hoạ sĩ Lê Văn Miến, hiếm hoi trong nền hội họa Việt Nam”, họa sĩ Nguyễn Thiện Đức với tham luận “Họa sĩ Lê Văn Miến - xứng đáng được tôn vinh là ông tổ nghề của giới mỹ thuật Thừa Thiên Huế"
 
Về các vấn đề liên quan đến di sản cụ Lê Văn Miến để lại, có các ý kiến của Phan Thanh Hải – Trần Văn Dũng với tham luận “Bảo tồn di sản về hoạ sĩ Lê Văn Miến”, Đỗ Minh Điền với tham luận “Góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di tích lăng mộ”. 
 

Các đại biểu tham dự hội thảo cùng chụp ảnh lưu niệm
 
Hội thảo cũng đã ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp, thảo luận, đề xuất của các nhà nghiên cứu, nhà phê bình mỹ thuật về các công việc tiếp theo sau hội thảo để có những ứng xử xứng đáng với tầm vóc và những đóng góp của danh nhân văn hoá, hoạ sĩ Lê Văn Miến. Cụ thể như công nhận khu mộ danh nhân Lê Văn Miến cùng những di vật liên quan là Di tích Lịch sử văn hoá quốc gia, thay vì chỉ là cấp tỉnh như hiện nay. Trên cở sở các giá trị di tích liên quan đến cuộc đời hoạt động của cụ Lê Văn Miến, cần xây dựng kế hoạch phát huy giá trị mà danh nhân văn hoá Lê Văn Miến để lại cho hậu thế. Chẳng hạn ngành văn hoá cần có kế hoạch trùng tu, bảo tồn phù hợp cho các di tích liên quan. Bộ Giáo dục Đào tạo, Sở Giáo dục Đào tạo Thừa Thiên Huế cần bổ sung vào chương trình hàng năm tài liệu giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của thầy giáo Lê Văn Miến…
 

Tác phẩm “Bình văn” của họa sĩ Lê Văn Miến

 
 
Cụ Lê Văn Miến sinh ngày 13 tháng 3 năm Giáp tuất 1874, tại làng Ông La, xã Kim Khê nay là xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Cụ sinh ra trong một gia đình khoa bảng, là con thứ ba trong gia đình gồm 6 trai, 5 gái. Thuở nhỏ, Lê Văn Miến theo Hán học. Ngoài học chữ, ông còn học được nhân cách từ người cha quan Án-sát Lê Năng Nghiêm, cũng là thầy giáo dạy nhiều nhân sĩ nổi tiếng. Sau thời gian theo học tại Trường Thuộc địa (École Coloniale) ở Paris, cụ trở về Việt Nam phụ trách vẽ minh họa cho nhà in Schneider, nhà in đầu tiên tại Hà Nội. Sau đó cụ về dạy học ở Vinh. Các năm 1902-1904, cụ vào Huế làm Hành tẩu Bộ Công. Các năm 1904-1907, cụ ra Vinh làm hiệu trưởng trường Pháp – Việt tại Vinh lần 2 Từ năm 1907(3) cụ được điều về Trường Quốc học Huế dạy Pháp văn và vẽ. Năm 1913, Lê Văn Miến được bổ nhiệm làm trợ giáo và được phong hàm "Hàn lâm viện thị giảng" trường Hậu Bổ, đến cuối năm 1914 được thăng chức Phó đốc giáo và năm 1919 được làm Đốc giáo (Hiệu trưởng). Năm 1921, cụ Lê Văn Miến được cử làm Tế tửu Quốc Tử Giám và giữ chức vụ này đến lúc về hưu năm 1929. Đến ngày 6 tháng 6 năm 1943 cụ Lê Văn Miến qua đời. Lăng mộ của cụ hiện ở xã Phong Thu, huyện Phong Điền.
 
Lê Văn Miến là người Việt Nam đầu tiên đã du nhập kỹ thuật vẽ sơn dầu châu Âu vào Việt Nam.  Đối với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, hoạ sĩ Lê Văn Miến với bức tranh “Bình văn” là một cái mốc mà lịch sử mỹ thuật nước nhà chỉ có thể coi là thuận lợi và đẹp đẽ. Nó làm cho hội hoạ hiện đại Việt Nam có thêm một phần tư thế kỷ tuổi đời. Trong lĩnh vực văn hoá, giáo dục, cụ Lê Văn Miến đã lan toả từ tri thức, nhân cách, phẩm chất của người trí thức đến các thế hệ thành niên Việt Nam. Nhiều nhà nghiên cứu về cụ đều có chung nhận định: “cuộc đời của Lê Văn Miến là cuộc đời một nhà giáo yêu nước khẳng khái, quan trọng hơn là cuộc đời một họa sĩ”. Sau khi cụ mất, các thế hệ học trò ở Huế đã vinh danh cụ qua bức hoành phi “Thế gian Sư” (Thầy của thiên hạ). Năm 2005, tên của cụ đã được UBND thành phố Huế đặt tên cho một con đường lớn ở phường Tây Lộc trong thành nội Huế và ngôi mộ cụ bên dòng sông Ô Lâu được công nhận là di tích văn hóa. Mộ Cụ đã được công nhận Di tích văn hoá cấp tỉnh. Đó là sự ghi nhận, vinh danh bước đầu của Đảng và Nhà nước và nhân dân ta đối với nhân cách tài năng của họa sỹ - nhà giáo Lê Văn Miến.
 
 
 
 
 
 
Quỳnh Chi
 
 
 
 
 
 
 
Các bài mới
Các bài đã đăng