Suốt 35 năm gắn bó cuộc đời mình với hoạt động văn hóa - nghệ thuật nói chung và trên lĩnh vực văn hóa - văn nghệ dân gian nói riêng, nhạc sĩ Nguyễn Tấn Hùng, nguyên là Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng đã góp phần “đánh thức” những thanh âm, gìn giữ, bảo tồn và phát triển vốn quý ấy để nó phát sáng trong không gian đa chiều của văn hóa Nam Tây Nguyên.
Những bước chân điền dã
Nguyễn Tấn Hùng (sinh năm 1957), quê Hải Dương, sinh ra và lớn lên tại Quảng Ngãi, sau đó vào lập nghiệp tại Lâm Đồng, nguyên là Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện Lâm Hà. Theo bước chân anh, chúng tôi đã có dịp trở lại làng Bồ Liêng, nay là Tổ dân phố Bồ Liêng, thị trấn Đinh Văn, huyện Lâm Hà khi trăng đã nhô lên khỏi ngọn tre. Nằm ngay trong lòng thị trấn Đinh Văn khá sầm uất, Tổ dân phố Bồ Liêng là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số gốc K’Ho cùng sinh sống, mang bản sắc văn hóa rất riêng. Điều mà chúng tôi cảm nhận trong lần về thăm này là đi đến đâu anh Hùng cũng nhận được sự đón chào nồng nhiệt, chân tình của người dân làng như thể đứa con xa lâu ngày trở lại.
Trong một đêm sinh hoạt cồng chiêng cùng với đám trai gái trong làng, bên bếp lửa bập bùng hình ảnh “nhà điền dã” Nguyễn Tấn Hùng (như cách bạn bè gọi anh) càng trở nên gần gũi, thân thiết. Tại đây, qua câu chuyện kể, chính những tháng năm đi xung kích “3 cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm) và dạy chữ cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số ở các buôn làng người Mạ, người K’Ho đã thôi thúc anh tìm đến với mảng văn hóa - văn nghệ dân gian và bắt tay nghiên cứu sâu về nó, như là cách tìm về với cội nguồn, tìm về với những giá trị đích thực giàu bản sắc văn hóa của vùng đất cùng con người nơi đây. Từ đó, anh đam mê và bén duyên với ngành văn hóa địa phương.
Lặn lội, bám sát cơ sở, gần gũi gắn bó với buôn làng, Nguyễn Tấn Hùng được bà con đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương, đặc biệt là bà con đồng bào K’Ho tin yêu, quý mến và được gọi bằng một cái tên thật thân mật: K’Hùng! Già làng Duôm Dai Bát tâm sự: “Sở dĩ bà con chúng tôi gọi ông Nguyễn Tấn Hùng là K’Hùng, bởi vì từ lâu lắm rồi K’Hùng nó rất gần gũi, gắn bó và sâu sát với bà con… Bà con chúng tôi chỉ biết có K’Hùng mà thôi”.
Gia tài để lại
Sau hơn nửa đời người gắn bó với ngành văn hóa địa phương, với đồng bào các dân tộc bản địa, đến nay trong “gia tài” của mình, Nguyễn Tấn Hùng đã sưu tầm, hiệu chỉnh được 9 bài chiêng cổ, 8 bài đồng dao của người K’Ho, 5 bài dân ca được in chung trong tuyển tập Dân ca Mạ - K’Ho - Churu do Sở Văn hóa - Thông tin tỉnh Lâm Đồng (nay là Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Lâm Đồng) làm chủ biên. Không những thế, anh còn phục dựng thành công một số lễ hội văn hóa mang đậm bản sắc tại địa phương như: Lễ hội mừng lúa mới, lễ cúng Thần lửa, lễ cưới của người K’Ho… và còn là người chủ biên 2 đề tài cấp huyện về nghiên cứu văn hóa bản địa K’Ho, được chính quyền địa phương và các nhà chuyên môn đánh giá cao. Trong quá trình làm việc từ khâu sưu tầm cho đến khâu phục dựng các bài chiêng cổ hay những bài đồng dao - dân ca thì khó nhất vẫn là khâu ký âm, chỉnh lý bằng phương pháp thủ công để phục dựng lại những giá trị văn hóa ấy. Nghệ nhân K’Bes, cán bộ phụ trách mảng Văn hóa - văn nghệ dân gian thuộc Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện Lâm Hà rất có cảm tình với người đồng nghiệp lớn tuổi này: “Tôi gặp và gắn bó thân thiết với anh Hùng đã hai mươi mấy mùa rẫy rồi, từ lúc chúng tôi cùng nhau tham gia chương trình Sơn ca 91 tại Đắk Lắk. Đóng góp lớn nhất của anh Hùng đó là nghiên cứu, khôi phục lại những nét văn hóa độc đáo nhất của người K’Ho”.
35 năm gắn bó cuộc đời mình với hoạt động văn hóa - nghệ thuật của huyện Lâm Hà nói chung và trên lĩnh vực văn hóa - văn nghệ dân gian nói riêng, những đóng góp thầm lặng của anh Nguyễn Tấn Hùng đã được chính quyền địa phương ghi nhận và đánh giá cao. “Là người có mặt từ những ngày đầu thành lập huyện kinh tế mới Lâm Hà, đồng chí Nguyễn Tấn Hùng là một con người rất có tâm. Đồng chí đã chịu khó bám nắm cơ sở, thâm nhập thực tế tìm hiểu, sưu tầm, nghiên cứu và phân tích từ đó tham mưu cho UBND huyện nhiều nội dung, giải pháp quan trọng để phát triển lĩnh vực văn hóa - văn nghệ nói chung, trong đó có văn hóa - văn nghệ dân gian đặc trưng tại huyện Lâm Hà. Công lao đó của đồng chí Hùng đã tạo nên một điểm nhấn ở Lâm Hà trong việc bảo tồn, phát huy vốn văn hóa dân tộc, vốn văn hóa - văn nghệ dân gian”, ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch UBND huyện Lâm Hà khẳng định.
Giờ đây, những bước chân điền dã của nhạc sĩ Nguyễn Tấn Hùng tuy không tiếp tục cuộc hành trình trên mọi nẻo đường, thế nhưng niềm tin trong anh về một thế hệ kế cận sẽ tiếp tục thể tất những gì mà anh đã dày công vun đắp nhằm gìn giữ, bảo tồn và phát triển vốn quý ấy thì vẫn phát sáng trong không gian đa chiều của văn hóa Nam Tây Nguyên như anh từng tâm sự: “Tôi luôn luôn tin tưởng và kỳ vọng rằng, thế hệ hôm nay sẽ tiếp tục gánh vác sứ mệnh này của tôi một cách xứng đáng nhằm bảo tồn, phát triển vốn quý đó tại địa phương”.
Theo Lê Trọng - SGGP Online