Bà Hi Nê:

Mấy cái con virut này làm khổ người dân thôn bản, riêng bỏ tiền mua khẩu trang y tế không thôi thì cũng tốn biết mấy trăm ngàn bạc rồi. Phải chi mua là có được, mấy cái tiệm thuốc tây trên huyện nơi gần chợ A Lưới hiện giờ cũng hết hàng nữa, có những tiệm nhỏ bên xã A Ngo mình đã đến mua mà không còn khẩu trang y tế nữa

Bà Ca Nu:

Làm gì mà lẫm la lẫm bẩm, luống ca luống vậy chị Hi Nê

Bà Hi Nê:

Chị Ca Nu, mới qua à, tui đang nói vụ đi mua khẩu trang không được mà tui bực cả mình như muốn chết đây này

Bà Ca Nu:

Hả, chị nói là mua khẩu trang để đeo phòng chống bệnh dịch virut….cô ca chi đó phải không.

Bà Hi Nê:

Ớ giàng ơi! ở đâu mà ra tên gọi virut cô - ca vậy,

Bà Ca Nu:

Thì tui nghe chi như Co Ca co la

Bà Hi Nê:

Người ta gọi là virut Corona hay còn gọi là nCov

(đọc: là en cô vi)

Hiện nay có tên gọi mới là Covid 19 chị nói virut côca là không đúng làm tui mắc cười muốn chết.

Bà Ca Nu:

Chị Hi Nê cũng cập nhật thông tin dữ hè

Bà Hi Ne:

Loa đài thôn mình vừa thông báo cập nhật, bây giờ tốt nhất là phòng bệnh hơn chữa bệnh chị ơi. Ngày nào loa đài phát thanh cũng tuyên truyền về bệnh này. Bà con mình không nên chủ quan được đâu?

Bà Ca Nu:

Cái con virut này nó ở còn xa lắm, chưa tới A Lưới đâu tui nghe nói nó đang ở nước ngoài và ở các thành phố lớn, chứ còn ở vùng sâu, vùng xa như A Lưới mình chắc con virut này không bay đến được

Bà Hi Nê:

Đã nói là virut thì nó không trừ một ai, người dân mình phải tự phòng bệnh là cần thiết. Bởi vậy, tui mới mua khẩu trang y tế để đeo phòng dịch đây này.

Bà Ca Nu:

Chị mua cả hộp luôn vậy, mua một cái là được rồi, mình dùng nhiều lần, nó cũng không hư đâu, tui thấy chị phung phí tiền rồi đó.

Bà Hi Nê:

Chị không nghe phát thanh tuyên truyền từ xe lưu động thông báo hàng ngày à?

Bà Ca Nu:

Thì tui đi làm tối sấp mặt mũi trên nương trên rẫy có nghe được chi đâu

Bà Hi Nê:

Ca Men ơi! Ra giải thích cho dì Ca Nu giúp mẹ, mẹ chịu dì rồi đó nếu cả bản cũng như dì thì thôn bản mình không đề phòng được dịch đâu

Bé Ca Mẻn:

Dạ mẹ. Con ra ngay, dì Ca Nu để con giải thích cho dì nắm thông tin nhé vừa rồi ubnd xã mình thông báo là Bộ y tế cũng đã khuyến cáo đeo khẩu trang y tế đúng cách để phòng bệnh virut Corona là: chỉ sử dụng 1 lần, khi đeo khẩu trang phải nhìn kỷ, phải đặt mặt màu xanh ra ngoài do mặt màu xanh có tính chất chống nước. Mặt màu trắng có tính chất hút ẩm, nên quay vào trong, để hơi thở thoát ra thấm vào khẩu trang, khi đeo khẩu trang phải che kín cả mũi và miệng. 

Khi mang khẩu trang tuyệt đối không sờ tay vào, vì động tác sờ tay sẽ vô tình làm cho bàn tay lây nhiễm virut và các tác nhân gây bệnh khác, sau đó truyền bệnh lại cho chính mình và những người xung quanh. 

Chúng ta cũng không nên dùng tay cầm vào khẩu trang để tháo ra, thói quen của mọi người là hay lấy tay vò gập khẩu trang lại sẽ gây lây nhiễm virut vì các tác nhân gây bệnh khác cho bàn tay. Ngoài ra khi tháo khẩu trang chỉ được cầm vào dây đeo qua tai, tháo ra cho vào thùng rác và rửa tay ngay sau khi tháo bỏ khẩu trang.

Bà Ca Nu:

Rối rắm phức tạp hè đeo khẩu trang để phòng bệnh

không mà nhiều công đoạn quá Ca Mẻn hè.

Bé Ca Mẻn

Dạ dì.

Bà Hi Nê:

Đúng rồi đó chị Ca Nu mình phải đeo khẩu trang đúng cách như Ca Mẻn nói thì mới phòng tránh được bệnh do virut Corona

Bé Ca Mẻn:

Tên mới còn gọi là Covid 19, thôi con đi chơi đây!

Tiếng vọng từ xa lại gần của đoàn xe lưu động mở loa tuyên truyền:

Loa loa loa thưa bà con thôn bản Virut Corona, hiện nay có tên gọi mới là Covid 19 là một loại virut mới gây bệnh viêm đường hô hấp cấp ở người và cho thấy có sự lây lan từ người sang người. Virut này là chủng virut mới chưa được xác định trước đó rất nguy hiểm xin bà con thực hiện đúng 5k…

Hồ A Cát:

 Chào cô Hi Nê và cô Ca Nu. Hôm nay cháu đi tuyên truyền phòng chống dịch bệnh virut Corona hiện nay có tên gọi mới là Covid 19 cho người dân ở thôn Pi ây 1, xã Hồng Quảng mình

Hai cô cho cháu gửi các tờ rơi tuyên truyền phòng chống bệnh này, cầm về để trong gia đình cùng thực hiện đúng đủ 5k theo lệnh chính phủ.

Bà Ca Nu:

Cảm ơn cán bộ, tui với chị Hi Nê cũng đang nói về cái con virut này. Sẵn có cá bộ ở đây, thì nói cho chị em tui biết thông tin về cái con virut này đi. Nó lây lan như thế nào để người dân bản mình còn phòng tránh nó nữa chứ.

Hồ A Cát:

Dạ Thưa hai cô, vi rút này ban đầu phát hiện và xuất hiện từ nước ngoài nhưng nó lại có khả năng lây truyền từ người sang người. Điều quan trọng cần lưu ý là sự lây lan từ người sang người có thể xảy ra liên tục. Ở người, vi rút lây lan từ người này sang người kia thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bệnh. Tùy thuộc vào mức độ lây lan của chủng vi rút. Việc ho, hắt hơi hay bắt tay có thể  khiến người xung quanh bị phơi nhiễm. Vi rút này cũng có thể bị lây từ việc ai đó chạm tay vào một vật mà người bệnh chạm vào, sau đó đưa lên miệng, mũi và mắt họ. Những người chăm sóc bệnh nhân cũng có thể bị phơi nhiễm vi rút khi xử lý các chất thải của người bệnh đó chị.

Bà Hi Nê:

Cái con virut nó có chút xíu vậy mà nguy hiểm quá cán bộ hè?

Bà Ca Nu:

Các biểu hiện triệu trứng và biến chứng mà vi rút này có thể gây ra như thế nào không vậy?.

Hồ A Cát:

Dạ, các triệu chứng của bệnh nhân mắc nhiễm virut Corona hiện nay gọi là Covid 19 từ nhẹ đến nặng bao gồm: sốt, ho và khó thở. Các triệu chứng này có thể xuất hiện từ 02 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc nguồn bệnh. Tới khi khởi phát, virut này gây sốt và có thể tổn thương đường hô hấp. Trường hợp nặng, gây viêm phổi và có thể nhiều cơ quan khác trong cơ thể khiến bệnh nhân tử vong.

Bà Ca Nu:

Virut này nó nguy hiểm như vậy, hiện nay đã có loại thuốc đặc hiệu nào để phòng và điều trị bệnh gây ra chưa cán bộ?

Hồ A Cát:

 Tại thời điểm này, chưa có loại thuốc đặc hiệu nào để phòng và điều trị bệnh. Những người bệnh hiện nay được điều trị giảm các triệu chứng và các trường hợp bệnh nặng sẽ được áp dụng các phương pháp điều trị hỗ trợ tối ưu nhất.

Một số phương pháp điều trị đặc hiệu đang được nghiên cứu, thực hiện trong điều trị lâm sàng cho các bệnh nhân.

Bà Hi Nê:

Vậy cán bộ có biết nhóm độ tuổi nào dễ bị mắc chủng mới của vi rút Corona hay còn gọi là Covid 19 gì đó không vậy, như chị em tui hiện nay nè U 50, U 60 rồi không biết có dễ mắc bệnh này không nữa.

Hồ A cát:

 Nói chung là người dân ở mọi lứa tuổi đều có thể bị mắc chủng mới của vi rút Corona. Tuy nhiên, người cao tuổi, người có bệnh mãn tính (như hen phế quản, tiểu đường, bệnh tim mạch,…) sẽ dễ bị mắc và bệnh thường nặng hơn đó Chị.

Bà Ca Nu:

Vậy mình phải làm thế nào mới có thể bảo vệ bản thân mình được mà không bị bệnh do virut Corona hay còn gọi là Covid 19 gây ra hả cán bộ?

Hồ A Cát:

 Để chủ động phòng chống bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi rút Corona, hiện nay chúng ta gọi là Covid 19, thì Bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng thực hiện tốt các biện pháp sau: 

Thứ nhất: Là người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh đường hô hấp cấp tính (sốt, ho, khó thở); khi cần thiết phải đeo khẩu trang y tế đúng cách và giữ khoảng cách trên 02 mét khi tiếp xúc. Người có các triệu chứng sốt, ho, khó thở không nên đi du lịch hoặc đến nơi tập trung đông người. Thông báo ngay cho cơ quan y tế khi có các triệu chứng kể trên.Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch trong ít nhất 30 giây.

Trong trường hợp không có xà phòng và nước sạch thì dùng các sản phẩm vệ sinh tay có chứa cồn (ít nhất 60% cồn); súc miệng, họng bằng nước muối hoặc dung dịch súc miệng, tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng để phòng lây nhiễm bệnh. 

Cần che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất bằng khăn vải hoặc khăn tay, hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.

 Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng. Chỉ sử dụng các thực phẩm đã được nấu chín. Không đi du lịch đến các vùng có dịch bệnh. Hạn chế đi đến các nơi tập trung đông người. Trong trường hợp đi đến các nơi tập trung đông người cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân như sử dụng khẩu trang, rủa tay với xà phòng… Tránh mua bán, tiếp xúc với các loại động vật nuôi hoặc hoang dã.

Giữ ấm cơ thể, tăng cường sức khỏe bằng ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý, luyện tập thể thao. Đồng thời tăng cường thông khí khu vực nhà ở

bằng cách mở các cửa ra vào và cửa sổ, hạn chế sử dụng điều hòa. Thường xuyên lau nền nhà, tay nắm cửa và bề mặt các đồ vật trong nhà bằng các chất tẩy rửa thông thường, như xà phòng và các dung dịch khử khuẩn thông thường khác. Nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở phải đeo khẩu trang bảo vệ, thông báo ngay cho cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời. Gọi điện cho cơ sở y tế trước khi đến để thông tin về các triệu chứng và lịch trình đã di chuyển trong thời gian gần đây để có biện pháp hỗ trợ đúng.

Thứ hai là: Những người từ Trung Quốc trở về. Những người từ Trung Quốc trở về Việt Nam cần tự cách ly tại nhà và theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày. Cần khai báo với cơ quan y tế sở tại nơi gần nhất để được hỗ trợ khi cần thiết. Nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở phải đeo khẩu trang bảo vệ, thông báo ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời. Gọi điện cho cơ sở y tế trước khi đến để thông tin về các triệu chứng và lịch trình đã di chuyển trong thời gian gần đây để có biện pháp hỗ trợ đúng.

Thứ ba là: Những người đi đến Trung Quốc, nếu không có việc cần thiết hoặc công việc đột xuất, không nên đến Trung Quốc trong thời gian xảy ra dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi rút corona nCoV. Trường hợp bắt buộc, phải hạn chế ra khỏi nhà, thường xuyên áp dụng các biện pháp phòng bệnh theo khuyến cáo của Bộ Y tế. 

Nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở phải đeo khẩu trang, thông báo ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời. Gọi điện cho cơ sở y tế trước khi đến để thông tin về các triệu chứng và lịch trình đã di chuyển trong thời gian gần đây để có biện pháp hỗ trợ đúng.

Bà ca Nu:

Vậy cán bộ thử nói bà con ta, chống dịch bệnh này gây ra như thế nào không vậy?

Hồ A Cát:

 Đây nè, cháu có tài liệu để tuyên truyền cho bà con mình nè. Nhà nước khuyến cáo người dân phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virut corona gây ra là: Tránh đi lại, du lịch nếu đang có sốt, ho hoặc khó thở. Đến ngay cơ sở y tế khi có triệu chứng nghi ngờ. Đồng thời, chia sẻ lịch trình di chuyển của mình với nhân viên y tế.

Tránh tiếp xúc với người bị sốt, ho.

 Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng. Tránh chạm tay vào mắt, mũi, miệng. Khi ho, hắt hơi hãy che kín miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc tay áo. Sau khi sử dụng khăn giấy bỏ vào thùng rác rồi rửa tay bằng xà phòng. 

Nếu thấy có dấu hiệu bệnh khi đi lại, du lịch thông báo ngay cho nhân viên hàng không, đường sắt, ôtô và tìm đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Chỉ sử dụng các loại thực phẩm chín. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng, tránh tiếp xúc gần với các loại động vật hoặc hoang dã. Đeo khẩu trang khi tới chỗ đông người hoặc khi tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh.

Bà Hi Nê:

 Trước tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virut Corona gây ra ở một số địa phương, vậy huyện mình có kế hoạch gì để phòng chống không anh Tám?

Hồ A Cát:

Huyện A Lưới mình cũng đã có kế hoạch phòng chống bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virut Corona gây ra với mục tiêu nhằm phát hiện sớm trường hợp viêm phổi cấp do chủng mới của virut Corona, xử lý kịp thời, đúng phương pháp, không để dịch lây lan, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ mắc và tử vong. Bên cạnh đó ngành y tế huyện cũng đã tiến hành phun hóa chất phòng

chống bệnh này tại các trường học, đồng thời có phương án công tác phòng, chống bệnh, khu cách ly, khu khám và bố trí giường bệnh khi có dịch bệnh xảy ra đó.

Bà Ca Nu:

Cảm ơn án bộ đã cho 2 chị em tui biết nhiều thông tin về bệnh này, tui sẻ về nói rỏ cho ca gia đình phòng chống dịch đúng cách

Bà Hi Nê:

Chị em tui sẽ về tuyên truyền cho gia đình bà con trong xóm mình biết để phòng bệnh này mới được.

Hồ A Cát:

Đúng rồi đó, bà con dân bản ta phải chung sức chung lòng chống dich covid 19

Hồ A Cát,

Bà Hi Nê,

Bà ca Nu:

Chúng ta hãy chung sức chung lòng đẩy lùi dịch covid -19